8 EKİM 2012 PAZAR - BÖLÜM 2

Angkor Thom

Angkor Wat’ta güneşin doğuşunu seyrettikten sonra, Kimer İmparatorluğu'nun son başkenti Angkor Thom'a doğru yola çıkıyoruz. 12. yüzyılın sonlarında kral  VII Jayavarman tarafından kurulan kent yaklaşık 9 km²’ lik bir alanı kaplıyor. Kentin merkezinde Jayavarman’ın resmî (devlet) tapınağı, Bayon bulunuyor…

Angkor Wat’tan sonra inşa edilmiş olan 700 yıllık Angkor Thom, Angkor Wat’ın 1 km kuzeyinde yer alıyor.. İyi ruhlar ve iblislerin kabartma resimleriyle bezeli kapıları olan tapınağın o dönem yaşanan bir savaşta, yıkılan antik başkent Yasodharapura’nın üzerine inşa edildiği düşünülüyor.

Angkor Thom şehrinde, 5 ana kapı bulunuyor. Kapıların her birinde 4 yöne doğru bakan bir suret bulunmakta. 

Bu mistik gülüşlü, dev yüzler ‘her şeyi bilen ve gören’ kralın yüzünü sembolize etmekte. Mitolojik kahramanlardan olan ve Hinduizm ve Budizmde bahsedilen uzun ve çok büyük yılan Naga, yolun iki kenarına dizilmiş tanrıların kolları arasında taşınmakta ve şehri korumaktadır.

Kentin içinde Kral Jayavarman ve daha önce/sonra gelen kralların yaptırdığı birçok anıt bulunuyor.

Bayon Tapınağı'nın içinde bulunduğu, Angkor Thorm, eski tarihlerde, çevresinde milyonlarca timsah bulunan, insan yapımı su kanalları ile kaplıymış. Savaşlarda ölenler timsahlara atılırmış.

Bilgisayar simülatörleri kullanılarak araştırılan bu antik şehrin karmaşık coğrafi konumu, astronomik hesaplara göre Ejderha takımyıldızının M.Ö 10500 tarihindeki konumuna göre hesaplanarak gök ayna ve yerdeki yansıması tezi ile inşa edilmiştir. Tüm yapı ve tapınaklar. heykeller ve ikonografik doğası şeytanlar ve tanrıların gökte meydana gelen ekinoks konumlarının devinme ve geçiş olaylarını belirtmek amacı taşımaktadır. 

Bayon

Tanrıların yaşadığı kutsal Meru Dağı’nı sembolize eden, Bayon, bir Budist tapınağıdır.  Kral VIII Jayavarman tarafından yaptırılmıştır. 54 adet lotus çiçeği goncası şeklinde yapılmış kule, (bu kuleler antik krallıktan 54 bölgeyi simgelemektedir. Günümüzde bu kulelerden 37'si ayakta) ve bu kulelerin üstünde; güney, kuzey, doğu ve batı yönlerine bakan 200’ün üstünde dev suret bulunmaktadır.  

Bayon Tapınağı’nın duvarlarındaki kabartmalarda; savaştan, horoz dövüşüne, satrançtan doğuma kadar ilginç ve farklı betimlemeler yer alıyor…

Ta Prohm

Orijinal adı Rajavihara (Monastery of the King), ’Kraliyet Manastırı’ olarak bilinen Ta Prohm, Kral 7. Jayavarman’ın annesi adına yaptırdığı bir tapınaktır.

Kimer Krallığı’nın en şatafatlı dönemlerinde muazzam yapılar içeren Angkor şehri, komşu ülkelerden gelen tehditler sonucunda zamanla terk edilmiş ve bölge yağmalandıktan sonra doğa tüm bölgeyi içine çekmiştir…  Bölge dev ağaçlarla, vahşi otlarla kaplanmıştır…

‘Kalpavriksha’; Hindu kültüründe ‘’dilek yerine getiren kutsal ağaç” anlamında ki;  banyan ağacları, kökleri ile tüm tapınak taşlarını içine hapsetmiştir Ta Phorm’da….

Fransızlar bölgeyi arkeolojik olarak incelemeye ve temizlemeye başladıkları zaman, bölgenin nasıl bir halde olduğunu göstermek istemişler ve bunu da Ta Prohm’da en az ağacı keserek başarmışlardır.

Ta Prohm’da yapılan arkeolojik araştırmalarda Hindu mitolojisinden Krişna ve Vişnu tanrılarına ait çeşitli kabartmalar bulunmuştur. Ta Prohm inşasının bitiminden sonra 260 Tanrı ve Tanrıçaya adanmıştır.

Ta Prohm; Angkor harabelerinin en çok merak edileni ve "Indiana jones" ve "Tomb Raider" gibi filmlere ve yüzlerce belgesele konu olmasıyla da, Angkor Wat’dan sonra en çok bilinenidir.

Baphuon Tapınağı

Bayon tapınağını gezildikten sonra yeşillikler arasından, uzun ince bir yoldan geçerek, Baphuon Tapınağı'na geliyoruz… 11. yüzyılda  2. Udayadityarvarman tarafından yapılan bu tapınak, Tanrı Şiva’ya adanmış bir Hindu tapınağıdır.

3 katlı bir tapınak olan Baphuon Tapınağı’nı, asıl ünlü yapan ise başına gelenler. Baphuon Tapınağı; 1950′lerde çökmenin eşiğine gelmiş. Anıtı kurtarmanın tek yolunun tapınağın parçalarına ayrılması olduğunu düşünen Fransız arkeologlar 1960’larda, tapınaktaki her biri birbirinden eşsiz tasarlanmış taşları söküp numaralandırarak ormanlık alana yaymışlar. 

İç savaş nedeniyle restorasyon çalışmaları kesintiye uğramış.  1975′te iktidarı ele geçiren Kızıl Kmerler, anıtın inşası için gerekli olan kayıtları, imha edince dünyanın en büyük ve en zor yapbozu başlamış. Restorasyon’a 1995 yılında yeniden başlayan ekip, aralarında harç kullanılmayan ve her taşın yeri özel ve ayrı olan dünyanın en büyük 3 boyutlu yapbozu üzerinde çalışmalara tekrar başlamış.. Bilgisayar programı yardımıyla çözülmeye çalışılsa da başarı sağlanamamış, etrafta yeri belirlenemeyen büyük taş bloklar hala var.

Filler Terası & Cüzzamlı Kral Terası

Gerçek boyuta yakın taş fil heykellerinin bulunduğu. Sadece fil değil; aslan, kaplan, yılan, kutsal kazlar ve Tanrı Vişnu’nun binek hayvanı olan dev kuş Garuda’nın heykellerinin bulunduğu alana Filler Terası deniyor…  

Filler terasının hemen yanında ’Cüzzamlı Kral Terası’ bulunuyor. Bu terasta bulunan ve aslı Phnom Pehn’deki Ulusal Müze’de sergilenen heykelin, efsanelere göre, cüzzamlı kral Jayavarman’a ait olduğu düşünüldüğü için terasa bu isim verilmiş. Ancak sonradan bu heykelin aslında Hindu yer altı tanrısı Yama’yı anlattığı kabul edilmiş. Yapımı 12. yüzyılın sonlarına denk gelen terasta, krallar kabullerini yapar ve halkı dinlermiş. 

Preah Neak Pean

 Budist rahiplerin şifa dağıttığı, kutsal bir yer olan bu tapınak gölün ortasında (günümüzde gölün büyük bir kısmı kuru) bulunmaktadır. 

Tapınağın çevresini dolanan ve birbirlerine dolanmış bir çift yılan heykeli vardır. Bir köşede at şeklinde olan ve Budist Mitolojisi’nde; deniz kazası geçirmiş gemicileri, insan yiyen canavardan kurtaran ‘Balaha’nın’ heykelini görebilirsiniz. Daha ilginç olanı ise, ortadaki tapınaktan dört yöne doğru uzanan ve birinde fil (kozmik elementlerden suyu temsil ediyor), diğerinde at (kozmik elementlerden havayı temsil ediyor), bir diğerinde aslan (kozmik elementlerden ateşi temsil ediyor) ve sonuncusunda da insan (kozmik elementlerden toprağı temsil ediyor) figürlerinin bulunduğu, üstü kapalı olan dört alandaki çeşmelerdir. Bu tapınağında Kral 7. Jayavarman tarafından yaptırıldığı düşünülüyor… 

 Preah Khan

“Kutsal kılıç” anlamına gelen Preah Khan’ı, Kral 7. Jayavarman, ülkesini işgal eden Cham savaşçılarını yenince, bu zafer hatırasını ve babası adına bu tapınağı yaptırmıştır.

Tapınağın bir kapısından girip, diğerinden çıkıldığında, girilen kapının, iki tarafında ki kollarda, Buda’nın koruyucu yılanı Naga’yı taşıyan tanrılar görülmektedir. 

Kapok ağaçları kesilmeden korunduğundan tapınak gizemini günümüzde de sürdürmektedir.Tapınak kısmen restore edilmiştir.

 

Banteay Srei

Angkor Wat’ın yaklaşık 40 km uzağında yer alan Banteay Srei, aynı zamanda Kadınlar Tapınağı olarak da anılıyor.

İyi korunmuş bu tapınakta kullanılan kızıl kumtaşı üzerine yapılmış olağanüstü taş kabartmalar ve diğer yapıların aksine minyon yapıda olması, tapınağın bu ismi almasında en büyük etken. Banteay Srei Tapınağı,Klasik Kmer sanatının tacı olarak kabul edilmekte.

Phnom Bakheng 

Phnom Bakheng Tapınağı, tepe bir noktada (67 metre) inşa edildiğinden Angkor Wat’ın ihtişamının ve günbatımının en güzel izlendiği yerlerden birisidir…

Gün içerisinde Angkor Wat turu yapanlar, günbatımı öncesi 15 dakikalık bir yürüyüşün ardından bu tepeye akın ediyor….  Tapınağa gelmenin bir diğer yolu da filler…  

Hayallerimizin ötesinde bir gün yaşattı bize Angkor.... Hayaldi gerçek oldu!!!